Ludwik I to całkowite przeciwieństwo ojca - Bolesława III Rozrzutnego. Władzę nad księstwem otrzymał dopiero w wieku 40 lat. Gospodarny, oszczędny, bez skłonności wojowniczych, wykształcony, humanista. Z zadłużonego i podupadłego księstwa pozostawionego przez Ojca, uczynił kraj dobrze zagospodarowany i zamożny. Spłacił długi i zgromadził fundusze na budowę okazałych gmachów w mieście. Zatargów wojennych unikał, otaczał się książkami i ludźmi uczonymi. Interesował się historią, prawem, a nawet filozofią, gromadząc pokaźną bibliotekę książek.

Jako jeden z pierwszych w Polsce zajmował się archeologią! Prowadził prace wykopaliskowe w Grodzie Ryczyńskim (pomiędzy Dobrzyniem, Bystrzycą Oławską i Lipkami - 8 km od Brzegu), wczesnośredniowiecznym drewnianym grodzie - warowni. Wszechstronnie wykształcony, sam wypracował liczne koneksje i dobre stosunki z dworami królewskimi i cesarskim. Często podróżował do Pragi - stolicy cesarstwa i ośrodka elitarnej kultury dworskiej, w której był cenionym i poważanym gościem, a nawet nabrał większego znaczenia politycznego po śmierci Karola IV i wstąpieniu na tron czeski Wacława Luksemburskiego, który ożenił się z wnuczką Ludwika I. Inna wnuczka Małgorzata została wydana za mąż za hrabiego Holandii, jej prawnuczka Elżbieta była 100 lat później żoną Kazimierza Jagiellończyka nazywana "matką królów" . Stanowili oni parę królewską od której genealogiczne pochodzą wszyscy obecnie panujący monarchowie w Europie. Można byłoby stwierdzić, że wszystkie obecne rody monarchów europejskich pochodzą również od księcia Ludwika I brzeskiego!

40 - letni okres mądrych rządów Ludwika I i jego powiązania polityczne zaowocowały wzrostem zamożności Brzegu i jego prestiżu. Również inni Piastowie Śląscy widzieli w Ludwiku I seniora rodu, umiejącego manifestować świadomość historyczną Piastów jako rodu królewskiego. Po wygaśnięciu lini Piastów we Wrocławiu, Świdnicy i Głogowie - Brzeg staje się niekwestionowanym ośrodkiem kultury dworskiej w II połowie XIV wieku na Śląsku. W jego czasach żyli i budowali pomyślność swoich państw tacy władcy jak Kazimierz Wielki, Karol IV Luksemburski, Ludwik Andegaweński. W Polsce wraz ze śmiercią Kazimierza Wielkiego w 1370 roku wygasa panująca dynastia Piastów! Dzięki dużej wiedzy historycznej Ludwik I był w pełni świadomy znaczenia swego rodu i utraconych możliwości starań o tron krakowski.

Dla pokazania tradycji Piastów Śląskich polecił spisać "Kronikę Książąt Polskich". Dodawało to splendoru książętom śląskim, pozbawionym istotnego znaczenia politycznego. Świetność rodu Piastów starał się propagować również przez sakralizację członków rodziny - stworzył kult świętej Jadwigi, żony Henryka II Brodatego poległego w walce z Tatarami na Legnickich Polach w 1242r. Książę był praktyczny. Swoją ideologię świetności rodu Piastów realizował również w architekturze. Dzięki mądrej gospodarce, dysponował dużymi sumami pieniędzy, które wydawał umiejętnie na popularyzację świetności rodu. Już w 1368 roku wznosi za własne pieniądze szkołę duchowną - Kolegiatę św. Jadwigi oraz wyposaża w stałe dochody zapisując jej wioski. W latach 70 - tych XIV w buduje gotycki, warowny zamek otoczony fosą jako swoją rezydencję - fragmenty ceglanych murów widoczne są do dnia dzisiejszego. W roku 1370 rusza budowa kościoła farnego Św. Mikołaja, którą to książę pomaga finansować Miastu. Budowę ukończono dopiero w 1416r. (prawie 50 lat). Kolekcjonuje z pasją drogocenne wówczas: relikwie, klejnoty i książki. Biblioteka Ludwika I stała się zalążkiem biblioteki Gimnazjum i istniała do XIX w. Wszystko to książę zapisał na cele rozwoju szkolnictwa - kolegiacie Św. Jadwigi. Potomkowie księcia pielęgnowali ideę krzewienia nauki wspierając kolegiatę darowiznami. (bazując na tej idei, w 1569 roku książę Jerzy II wznosi Gimnazjum). Rozkwit oświaty w Brzegu nie był przypadkowy. Ludwik I wykorzystał po mistrzowsku możliwości jakie niosły Jego czasy. Był człowiekiem wykształconym i nowoczesnym. Kolegiata powstała w roku 1368. Zaledwie 4 lata po założeniu Akademii Krakowskiej przez Kazimierza Wielkiego (1364 rok) oraz 20 lat po Uniwersytecie czeskim w Pradze (1348).

Świetność rodu Piastów - ideologia, którą kierował się Ludwik I przetrwała w wielu wątkach do dnia dzisiejszego i trwa nadal! Zamek, Kolegiata Św. Jadwigi, kościół farny Św. Mikołaja, nadanie wielu przywilejów Miastu, biblioteka, naznaczyły na szereg wieków piastowskie pochodzenie miasta i ocaliły od zapomnienia nawet w czasach po wygaśnięciu rodu Piastów.

Ludwik I żył długo - 81 lat ! Zmarł 23 XII 1398 roku. Pochowany w krypcie kaplicy Św. Jadwigi. Rok 1998 - rok obchodów 750 - lecia miasta to zarazem 600 - setna rocznica śmierci jednego z najwybitniejszych mecenasów Brzegu w ciągu całego jego istnienia. Po śmierci księcia przez rok sprawował władzę syn Ludwika I - Henryk VIII z Blizną. Po nim, w 1400 roku objął rządy wnuk Ludwika I, a syn Henryka VIII - Ludwik II, który niewiele miał wspólnego z wielką osobowością dziadka.

• « poprz.
• nast. »