wtorek, 19 marca 2024

Jerzy Wilhelm jest ostatnim władcą księstwa brzeskiego a zarazem ostatnim męskim potomkiem dynastii Piastów. Urodził się 29 września 1660 roku i w chwili śmierci ojca - Chrystiana miał 12 lat. Młody książę został wysłany na studia uniwersyteckie za granicę. Uczył się wyjątkowo dobrze, szczególnie przedmiotów humanistycznych. Władał wieloma językami: niemieckim, polskim, łaciną, francuskim, włoskim i hiszpańskim.

Do czasu pełnoletności (18 lat) księstwem brzeskim władała - regentka matka Ludwika Anhalcka. Księżna będąca osobą tolerancyjną i wielkoduszną a zarazem łatwowierną, okazywała zbytnią hojność dla katolików co nie podobało się mieszczaństwu zdominowanemu przez protestantów. Postanowili oni przyspieszyć uzyskanie pełnoletności Jerzego Wilhelma. Książę za namową stanów potajemnie wrócił do Brzegu w 1675 roku. Matka chciała ponownie wysłać syna na studia lecz książę wbrew jej woli udał się do Wiednia, do cesarza Leopolda i złożył mu hołd. Cesarz uznał Jerzego Wilhelma za pełnoletniego i przekazał mu władzę w księstwach: brzeskim, legnickim, wołowskim i oławskim.

dukat jerzego wilhelma 1675r15 - letni książę był piękny, smukłej postawy, dobrze wychowany, grzeczny zdyscyplinowany lubiany przez wszystkie stany - zarówno mieszczan jak i szlachtę. Książę swoją osobowośćą i młodym wiekiem szybko zdobywał sobie autorytet. Jedyną wadą księcia było to, że także jak jego ojciec był człowiekiem wątłego zdrowia. Okres panowania ostatniego księcia wynosił zaledwie 9 miesięcy. Był to okres wypełniony podróżami po wszystkich księstwach, i przyjmowaniem hołdów. Uroczystości przyjmowania hołdów były zawsze świętami państwowymi połączonymi z tańcami, balami, turniejami i polowaniami. Książę zdołał zwołać sejmik w Legnicy i przedstawić program naprawy dróg w księstwie. W listopadzie urządzono w lesie lubszańskim polowanie. Książę przeziębił się i dodatkowo w czasie powrotu do Brzegu nocował w Kościerzycach w domu chłopskim w którym dzieci chore były na ospę. Jerzy Wilhelm zaraził się i po tygodniu zmarł. Było to 21 listopada 1675 roku.

 

 


 

Data ta zamyka całą epokę historyczną w dziejach Brzegu. Od lokacji miasta w 1248 roku do śmierci Jerzego Wilhelma w 1675roku Brzeg był stolicą księstwa i miał zawsze oparcie i mecenat w osobach panujących książąt. Większość generalnie dbała o miasto i jego mieszkańców. Byli wśród nich szczególnie zasłużeni. Ludwik I to najwybitniejsza postać epoki średniowiecza. Jerzy II po mistrzowsku wykorzystał "złoty wiek" renesansu. Obydwoje wzbogacili miasto w budowle architektoniczne zdobiące miasto do dziś. Jan Chrystian umiejętnie manewrował na scenie polityki I połowy XVII wieku zachowując w rodzinie wszystkie dobra książęce. Nawet ostatni Piastowie wykazali dbałość o byt materialny i rozwój kulturalny mieszkańców Brzegu. Dalsze dzieje miasta pokazały, że pomimo okresów dobrobytu gospodarczego Brzeg nigdy nie wspiął się na takie wyżyny kulturowe, polityczne czy gospodarcze jakie przypadły miastu za czasów przynajmniej niektórych Piastów. Data 21 listopada 1675 roku zamyka również inną epokę historyczną. Tu bowiem, na zamku w Brzegu umiera ostatni prawowity członek starego, królewskiego rodu Piastów. Dynastii, która potrafiła zorganizować plemiona słowiańskie w jeden, do dziś istniejący naród.