wtorek, 19 marca 2024


dscf1736Brama Odrzańska jest jedynym zachowanym fragmentem silnego systemu obronnego jaki posiadał Brzeg już w XIII wieku. Brama została wybudowana w 1595 roku przez Bernarda Niurona z polecenia księcia Joachima Fryderyka, i stanęła na placu przy moście przez Odrę wchodząc w skład murów obronnych. W fasadzie bramy znajduje się szeroki przejazd zwieńczony łukiem, nad którym umieszczono herb Brzegu. powyżej znajduje się attyka z dwoma dekoracjami heraldycznymi a nad nimi łaciński napis :

 

 

 

VERBUM DOMINI MANET IN AETHERNUM.
( słowo Pana pozostaje na wieki ).

Realizacja programu utworzenia miasta w 1248 roku zmieniła nie tylko ustrój ówczesnych mieszkańców, lecz także nakreśliła kształt urbanizacyjny - określiła granice miasta , nakazując umocnić nowy zespół miejski systemem murów obronnych. Umocnienia drewniano - ziemne wymieniano na murowane i już w 1301 roku mamy pisemną wzmiankę o murach miasta wysokich na 8 metrów i grubych na 2 metry. Wystarczyły one na 250 lat, do czasów księcia Jerzego II . Książę będąc współtwórcą "złotego wieku" w Brzegu i fundatorem szeregu wspaniałych budowli w mieście ( zamek, ratusz, gimnazjum ) podjął decyzję o nowoczesnym wówczas umocnieniu Brzegu. Przed murami miasta wyrósł najnowocześniejszy, włoski system fortyfikacji z bastionami i fosami. Pozwolił on miastu na odparcie ciężkiego oblężenia przez wojska szwedzkie w dniach 29 czerwiec - 25 lipiec 1642 roku. Ciągłe ulepszenia i rozbudowa tego systemu spowodowały, że Brzeg stał się śląską twierdzą i wchodził w skład linii obronnej Kłodzko - Nysa - Brzeg - Wrocław - Głogów.

W roku 1807 z rozkazu Napoleona Bonapartego fortyfikacje i bastiony rozebrano. Na ich miejscu w ciągu całego XIX stulecia powstają urocze parki śródmiejskie : Park Centralny, Park Nad Fosą, Park Nadodrzański. Zgromadzonych jest tu wiele gatunków rzadkich okazów drzew i krzewów. Zachował się ogólny zarys bastionów i fos, które tworzą malownicze zakątki parków. Bramę Odrzańską w 1897 roku przeniesiono z pierwotnego miejsca o 200 metrów do Parku Nadodrzańskiego wbudowując w nasyp bastionu. Spowodowane to było budową nowego żelaznego mostu na Odrze.