W dzień ciszy wyborczej, sobotę 20 listopada na internetowej stronie Brzegu zamieszczono projekt budżetu miasta na rok 2011. Jeszcze późnym latem burmistrz w wywiadzie dla jakiegoś medium twierdził, że zgodnie z nowym prawem finansów publicznych bieżące wydatki budżetowe roku 2011 będą musiały być o około 6 milionów złotych niższe niż w tym roku, bo nie mogą przekroczyć dochodów bieżących
Podobna zresztą obniżka wydatków bieżących wynikała z prognozy zadłużenia miasta do roku 2024, jaka była załącznikiem do projektu budżetu miasta na rok bieżący. Tymczasem w projekcie budżetu znajdujemy zwiększenie dochodów bieżących miasta do 84.892.538 zł z planowanych w roku 2010 78.841.996,52 zł i przewidywanego wykonania w kwocie 80.277.964,22 zł. Chciałoby się zapytać, cud to, czy też naprawdę tak się poprawi baza dochodów miasta?
Odpowiedzi doszukać się można przeglądając szczegółowo poszczególne pozycje dochodów bieżących miasta. Najbardziej pewnie szokować może informacja o wzroście z 630.000 zł do 6.507.600 zł dochodów z gospodarki mieszkaniowej. Ale to tylko efekt księgowego zabiegu związanego z wprowadzeniem do budżetu miasta czynszów za mieszkania komunalne i socjalne, z drugiej strony oczywiście równoważonego wprowadzeniem wydatków bieżących na utrzymanie tych zasobów łącznie z wynagrodzeniami pracowników ZNM w kwocie ponad 1,9 miliona złotych.
Za szokującą można też uznać informację o wzroście z 18.700.000 zł do 21.567.909 zł dochodów z podatku PIT. Ta ostatnia kwota pochodzi z zawiadomienia ministra finansów jednak taki wzrost aż o 15,34 % tych wpływów, to rzecz bardzo mało prawdopodobna. Wśród dochodów można doszukać się też zapowiedzi podwyżki opłat za przedszkola, które w skali roku mają wzrosnąć z 1.198.498 zł do 1.535.941 zł, czyli aż o 28,16 %. Jeśli te podwyżki miałyby wejść w życie od 1 września 2011 roku oznaczałoby to wzrost aż o 84,47 % stawki opłaty. Druga zapowiedź to wzrost z 572.900 zł do 703.200 zł wpływów z opłat za korzystanie z cmentarza. Procentowo to 22,74 %.
Oczywiście pozorne zachowanie, a właściwie wzrost dochodów bieżących w porównaniu z dotychczasowymi powoduje skutki także w wydatkach bieżących budżetu miasta. Ich krótki przegląd każe zwrócić uwagę na następujące pozycje, które uległy znacznemu obniżeniu
- remonty nawierzchni dróg gminnych i mostów z 427.908 zł do 300.000 zł;
- utrzymanie ulic w tym: remonty cząstkowe, oznakowanie pionowe i poziome, mikrodywaniki, likwidacja barier architektonicznych z 521.840 zł do 300.000 zł;
- bieżące utrzymanie cmentarzy z 395.000 zł do 320.000 zł;
- remonty bieżące w Ratuszu i budynku przy ul. Robotniczej z 131.000 zł do 80.000 zł;
- promocja jednostek samorządu terytorialnego z 481.500 zł do 370.000 zł;
- wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń Straży Miejskiej z 808.016,41 zł do 735.500 zł;
- pozostałe wydatki bieżące SM z 167.600 zł do 150.000 zł;
- wydatki na przeciwdziałanie narkomanii z 20.000 zł do 10.000 zł;
- wynagrodzenia i pochodne w Dziennym Domu Pomocy Społecznej z 354.646 zł do 318.233 zł;
- wydatki na dodatki mieszkaniowe z 1.504.000 zł do 1.400.000 zł;
- wynagrodzenia i pochodne w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej z 1.303.258 zł do 1.295.668 zł;
- pozostałe wydatki bieżące MOPS z 217.588,35 zł do 154.332 zł;
- utrzymanie świetlic szkolnych z 462.155 zł do 435.949 zł;
- odwodnienie, rowy melioracyjne z 484.380 zł do 180.000 zł;
- letnie i zimowe oczyszczanie ulic z 1.221.519 zł do 1.180.000 zł;
- prace remontowe na terenach zieleni z 92.460 zł do 60.000 zł;
- realizacja zadań z zakresu utrzymania terenów zieleni na terenie gminy z 93.000 zł do 43.500 zł;
- organizacja imprez kulturalnych - Dni Księstwa Brzeskiego z 180.000 zł do 0 zł;
- organizacja festiwali i imprez kulturalnych z 30.000 zł do 0 zł;
- dotacje na prace budowlane, konserwatorskie i restauratorskie przy obiektach wpisanych do rejestru zabytków przekazane jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych z 1.059.818 zł do 800.000 zł;
- MOSiR - realizacja Wieloletniego Programu Szkolenia Sportowego Dzieci i Młodzieży (od 01.03.2006 r.) z 194.400 zł do 177.400 zł.
Są oczywiście też wydatki bieżące, które znacząco rosną jak odsetki od kredytów i pożyczek długoterminowych i obsługa obligacji z 800.000 zł do 1.500.000 zł, czy wynagrodzenia w niektórych instytucjach takich jak Urząd Miasta, Zarząd Nieruchomości Miejskich, szkoły i przedszkola. Wzrost wydatków na obsługę zadłużenia o 700.000 zł to oczywiście efekt zaciągnięcia w tym roku kredytu na remont stadionu miejskiego, którego koszt wraz z odsetkami od kredytu sięga kwoty około 40 milionów złotych.
Jak widać z powyższych zestawień równoważenie bieżących wydatków i dochodów odbywa się kosztem zadań istotnych. Bo cięcie wydatków na bieżące utrzymanie dróg, utrzymanie czystości na nich w mieście powszechnie uważanym za brudne, wydatków na zieleń miejską, wydatków na pomoc mieszkaniową, na organizację Dni Księstwa Brzeskiego, promocję miasta, bezpieczeństwo publiczne i utrzymanie porządku, szkolenie sportowe dzieci i młodzieży, remonty kamienic wpisanych do rejestru zabytków to antyprogramy wyborcze większości kandydatów zarówno na burmistrza, jak i radnych. Warto tu zauważyć, że wobec nierealności wzrostu o 15,34 % dochodów z podatku od osób fizycznych (PIT), przy założeniu optymistycznego wzrostu tych dochodów o 5 % powstanie następna luka rzędu około 2 milionów złotych, którą zrównoważyć będą musiały kolejne cięcia wydatków bieżących miasta. Inny problem tej luki to fakt, że wykonanie budżetu w 2011 roku i dwóch następnych decydować będzie od roku 2014 o wielkości kwoty obsługi zadłużenia miasta, jaka może zostać uchwalona w budżecie. Krótko mówiąc im mniejsza różnica pomiędzy dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi, tym mniejsza możliwość sięgania po kredyty i pożyczki od roku 2014.
Pozostaje więc chyba tylko cieszyć mi się z faktu, że osobiście głowy sobie tymi problemami zawracać już nie muszę i niech gryzą się nimi tryumfatorzy niedzielnych wyborów z najlepszym radnym miejskim wg sondażu sms-owego w NTO i jego umiłowanym burmistrzem. Niech gryzą się nimi też ci, co oczadzeni propagandą „tuby burmistrza” doczekać nie mogą pierwszego meczu na stadionie. Dla mnie jego wynik jest oczywisty. Brzeg ze stadionem przegrał sromotnie. I oczywiste zdaje się też, dlaczego ten projekt budżetu, dostarczony już 15 listopada do Rady Miejskiej, czekał prawie pięć dni, by znaleźć się na internetowej stronie miasta.
Andrzej Ogonek