Brandenburgia to kraina wspaniałych ogrodów i parków ze świetnie rozwiniętą siecią ścieżek rowerowych.
Sanssouci, © SPSG Leo Seidel
Warto zaplanować tu dłuższy pobyt, aby odkrywać kulturowe skarby i relaksować się na łonie przyrody. Propozycji jest bardzo wiele, a ze względu na położenie tego landu blisko Polski można tam dotrzeć stosunkowo szybko, zarówno samochodem jak i pociągiem lub autobusem.
Walorom turystycznym Brandenburgii poświęcona była prezentacja Macieja Rynkowskiego, przedstawiciela Tourismus Marketing Brandenburg (TMG), podczas konferencji zorganizowanej przez Niemiecką Centralę Turystyki w Warszawie.
Zdjęcie z konferencji, © Niemiecka Centrala Turystyki o. Warszawa
Światowe dziedzictwo UNESCO w Poczdamie – stolicy Brandenburgii
Tutejsze, i położone w pobliskim Berlinie, pałace i zespoły parkowe obejmują 150 budowli, wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w latach 90. XX w. O ich skali świadczy także fakt, że zajmują one powierzchnię 500 ha, od Sanssouci w Poczdamie do Pawiej Wyspy w Berlinie i są doskonale wkomponowane w niezwykły krajobraz rzeki Haweli, tworzącej sieć dróg wodnych, ponieważ jej naturalny nurt przepływa przez kilka jezior. Poczdam jest wyspą, a jeziora stanowią strefę wypoczynku. Przejażdżki po nich statkami, łodziami, czy kajakami należą do lokalnych atrakcji.
Ścieżka rowerowa nad rzeką Hawelą w Poczdamie, © PMSG André Stiebitz
Przejażdżka po pałacach w Poczdamie, © PMSG André Stiebitz
Poczdam, jako „Miasto Pałaców i Ogrodów”, pozwala na odbycie fantastycznej „podróży w czasie”, bo całość tworzy „totalne dzieło sztuki”, którego powstawanie na zlecenie władców Prus i Brandenburgii (1730-1916) zajęło architektom i mistrzom kunsztu ogrodnictwa wiele lat. Dzięki ich talentom ówczesne centrum garnizonowe przekształciło się w jedno z najbardziej imponujących miast rezydencyjnych Europy.
Najświetniejsze rezydencje to Sanssousi i Charlottenhof. W pałacu Cecilienhof odbyła się słynna Konferencja Poczdamska (17 lipca – 2 sierpnia 1945 r.) z udziałem szefów rządów: USA (Harry Truman), Wielkiej Brytanii (Winston Churchill) i Związku Radzieckiego (Józef Stalin). Jej celem było uregulowanie problemów wynikłych po zakończeniu II wojny światowej.
Do cennych pomników przeszłości należą również m.in.: Babelsberg (zespół pałacowo-parkowy w stylu angielskim założony przez księcia Pücklera), pałac i park Sacrow, Belweder na wzgórzu Pfingstberg, Muzeum Berberini (zbiory sztuki najwyższej klasy), Kolonia Holenderska (największa osada poza Holandią), Kolonia Rosyjska Alexandrowka, zabytkowe centrum miasta z imponującymi barokowymi placami, obiekty sakralne.
Godne zainteresowania jest również Studio Babelsberg – najstarsze na świecie studio filmowe, założone w 1911 r. Do dziś działa tu miasteczko filmowe na obszarze 24 hektarów, które należy do światowej czołówki. Dla turystów przeznaczony jest Filmpark, gdzie znajdują się wystawy związane z produkcjami filmowymi i można zobaczyć pokazy, np. kaskaderskie, tresurę zwierząt i inne. A ponad 100-letnią historię tego miejsca można poznać w Muzeum Filmu. W 2019 r. Poczdam został uznany za pierwsze niemieckie Miasto Filmowe UNESCO.
Na stronie Fundacji Pruskie Pałace i Ogrody Berlin-Brandenburgia (SPSG) można obejrzeć filmiki prezentujące zabytki, m.in.: o rezydencjach Sanssousi i Cecilienhof.
https://www.potsdam-tourism.com/en/home
Rezerwaty biosfery UNESCO Schorfheide-Chorin i Spreewald
Rezerwaty biosfery UNESCO to regiony, w których stosuje się metody pozwalające na zachowanie równowagi między potrzebami ludzi i przyrody.
Rezerwat biosfery Schorfheide-Chorin jest siedliskiem wielu gatunków fauny i flory zagrożonych wyginięciem. Bielik, rybołów i orlik krzykliwy, żuraw i bocian czarny rozmnażają się w lasach w warunkach niemal identycznych z ich naturalnym środowiskiem życia. Bobry i wydry są bardzo rozpowszechnione na całym obszarze chronionym. Nadal można tu znaleźć rozległe lasy. Oprócz puszczy Schorfheide z lasem sosnowym i samotnie rosnącymi wiekowymi dębami w rezerwacie występują znaczne połacie zachowanych w całości nizinnych lasów bukowych.
Marchia Wkrzańska granicząca z obszarem chronionym oferuje ponad 1600 km ścieżek rowerowych w terenie pagórkowatym. Trzy Narodowe Krajobrazy Przyrodnicze z ponad 500 jeziorami sprawiają, że Marchia Wkrzańska jest jednym z najbardziej obfitujących w wodę regionów w Niemczech.
Miejscowość Burg w Spreewald, ©TMB Thomas Kläber
Na południu Brandenburgii znajduje się Rezerwat Biosfery Spreewald. Tutaj zrównoważony rozwój wdraża się jako procedury wzorcowe w konkretnych projektach. Począwszy od produkcji i sprzedaży certyfikowanych produktów regionalnych pod marką Spreewald, a skończywszy na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii oraz utrzymaniu i rewitalizacji cennych siedlisk, np. wrzosowisk lub zbiorników wodnych zbliżonych do naturalnych.
Pałace, rezydencje i parki w Brandenburgii
Pałac Rheinsberg, © TMB Kerstin Lehmann
Ponad 500 pałaców i rezydencji w okolicach Berlina wpisuje się w historię Prus. Do najpiękniejszych zespołów pałacowo-parkowych należą Rheinsberg i Neuhardenberg. Wiele okazałych rezydencji i posiadłości zaprasza do zwiedzenia lub przenocowania na miejscu, np. pałac Lübbenau w regionie Spreewald, posiadłość poprzemysłowa Stober w Havelland lub pałac Neuhardenberg. Na mapie atrakcji turystycznych również ważne są pałac i park Branitz w pobliżu Chociebuża.
Książę Hermann von Pückler-Muskau zaprojektował rozległy park przy pałacu Branitz. Szczególnie intrygująca jest zielona piramida na środku jeziora.
Kultura przemysłowa Brandenburgii
Żywność, węgiel i materiały budowlane (glina, wapień, cegła, szkło mleczne) – to ważne tradycyjne dobra tego landu. Bez tych zasobów niewyobrażalny byłby błyskawiczny rozwój Berlina do rozmiarów metropolii.
Park Cegielniany Mildenberg, na północ od Berlina, był największym ośrodkiem produkcji cegieł w Europie. Dziś to wymarzony cel rekreacji lokalnej z parkiem muzealnym.
Park Cegielniany Mildenberg, © ZP MB, York Maecke
Wioska muzealna huty szkła w Baruth to historyczny zespół warsztatów, budynków mieszkalnych, szkoły i gospody. W pracowni szklarskiej można podpatrzeć, jak wygląda w praktyce dmuchanie szkła tradycyjnym sposobem lub samodzielnie wydmuchać szklaną kulę pod czujnym okiem fachowców.
Podnośnia statków Niederfinow © TMB Steffen Lehmann
Jak winda działa podnośnia statków w Niederfinow. Wykonana w 1934 r. z około 14 000 ton stali arcydzieło inżynierii jest zdolne zniwelować różnicę wysokości wynoszącą 36 metrów. Dla zapewnienia dostępności drogi wodnej również dla większych jednostek pływających w przyszłości zbudowano drugą podnośnię statków.
Eberswalde – najstarsza przemysłowa lokalizacja Brandenburgii
Historia miasta sięga XVI w., a jego obecny wizerunek jest zdominowany przez wciąż widoczne wpływy ery industrializacji.Charakterystyczne jest osiedle wokół fabryki mosiądzu. Jest to najstarsze zachowane osiedle fabryczne i ważne architektoniczne świadectwo niemieckiego budownictwa przemysłowego w Brandenburgii. Ważne znaczenie mają zrealizowane przez Waltera Gropiusa domy z prefabrykatów miedzianych, zaliczane obecnie do najlepiej zachowanych wzorcowych osiedli mieszkaniowych okresu Republiki Weimarskiej.
Osiedle przy fabryce mosiądzu, ze strony https://www.eberswalde.de
Apteka „Pod orłem”, © Daniela Kloth geb. Ziebell
Od strony kanału Finow widoczne są dobrze zachowane domy z muru pruskiego, a za najpiękniejszy uznawany jest wzniesiony w 1623 r. Przez ponad 300 lat służył jako dom mieszkalny i apteka „Pod Orłem” („Adler-Apotheke”). Nazwa została zachowana, a obecnie mieści w swych wnętrzach muzeum regionalne. Poza tym w budynku znajduje się biuro informacji turystycznej.
Staromiejski rynek ma kształt czworoboku z pieczołowicie odrestaurowanymi budynkami, gdzie mieszczą się sklepy i restauracje. W mieście warto również zobaczyć średniowieczne budowle sakralne, w tym luterańską świątynię parafialną św. Marii Magdaleny i kościół parafialny reprezentujący styl gotyku ceglanego.
ZOO i Rodzinny Ogród w Eberswalde
Zoo idealnie wtapia się w piękno krajobrazu lasów mieszanych. Żyje w nim ca. 1500 przedstawicieli 150 gatunków fauny z 5 kontynentów. Na szczególną uwagę zasługują: nowy unikatowy obiekt, imitujący krajobraz z epoki lodowcowej z fascynującym wybiegiem dla tygrysów, a także m.in. plac zabaw w scenerii lodowcowej, muzeum, dziewięć tematycznych stref zabaw i sekcja minizoo, w której można nawiązać bezpośredni kontakt ze zwierzętami.
Rodzinny Ogród liczy około 17 hektarów powierzchni. Jako park rozrywki jest znakomitym przykładem udanego wykorzystania terenów poprzemysłowych, ponieważ projektanci wpletli 300 lat historii przemysłu w koncepcję architektury ogrodowej i dodatkowo wykorzystali motywy regionalnych baśni i legend. Stąd domek czarownicy na kurzej łapce, jej kuchnia w labiryncie z pokrzyw, gigantyczna pajęczyna, latający dywan.
Nad kanałem Finow, © TMB Matthias Schäfer
Więcej informacji na stronie www.brandenburg-tourism.com
.
Tekst: TMB Tourismus-Marketing Brandenburg i M. Fudała
