Jarmark Bożonarodzeniowy, zajmujący wśród miejscowych wydarzeń prestiżową pozycję, ponieważ należy do najstarszych (od 1692 r.) i największych tego typu w Europie.
Co roku odwiedza go ca. 3,5 miliona gości z Niemiec i z zagranicy. Miasto błyszczy wówczas kolorami, fascynują wysokie świetlne rzeźby, przedstawiające osiem głównych atrakcji turystycznych, a ca. 300 pięknie udekorowanych straganów oferuje prezenty i mnóstwo regionalnych specjałów
Pejzaż stolicy Badenii-Wirtembergii
Określają go plantacje winorośli, rozciągające się w dziewięciu lokalizacjach zarówno w dolinie jak i na otaczających ją wzgórzach. Jest to jedyne niemieckie miasto posiadające 16 hektarów upraw tej rośliny. W większości położone są one na stromych tarasach, do których prowadzą schody i ścieżki („Stäffele”), zbudowane przez winiarzy w drugiej połowie XIX w.
Panorama z widokiem na winnice, © MF
Tradycja miejscowej produkcji wina sięga do czasów rzymskich i liczy ca. 2000 lat. Można się o tym przekonać w Muzeum Winiarstwa (Weinbaumuseum) w dzielnicy Uhlbach. Jego siedziba zajmuje piękny budynek z muru pruskiego (1907 r.), mieszczący wcześniej tłocznię winiarską.
Nowoczesna wystawa podzielona jest na dwanaście ekspozycji, dot. różnych zagadnień związanych z produkcją wina w przeszłości i współcześnie, z uwzględnieniem zjawiska „terroir”. Decyduje ono o unikalnym smaku trunku z powodu takich czynników, jak właściwości gleby i klimatu. Prace wykonywane obecnie w okolicznych winnicach dokumentują nagrania wideo. Do wyjątkowych przedmiotów należą: rzymskie naczynia do picia, oryginalne beczki z XIX w., prasa do tłoczenia winogron z 1885 r., rzeźbiona figura św. Urbana z XVI w., certyfikaty i mapy. Owocowe aromaty rozmaitych bukietów przyszłego trunku można powąchać, a w tutejszej winotece popróbować smaków różnych gatunków wina.
W 2020 r. Muzeum otrzymało nowy znak jakości pn.: „Wino i architektura”, co stanowi syntezę uprawy winorośli, architektury i turystyki. Lista nagrodzonych w Badenii-Wirtembergii liczy teraz 30 takich obiektów.
Muzeum można odwiedzić podczas jednej z wielu wycieczek, oferowanych przez Stuttgart-Marketing GmbH. Podróż odbywa się zabytkowym autobusem lub segwayem i obejmuje wiele tras, wiodących przez winnice. W programie: poznanie procesu produkcji wina połączone z jego degustacją i wskazówkami, jak rozpoznawać różne odmiany winogron na podstawie aromatu.
Jedna z najpiękniejszych panoram Stuttgartu rozpościera się z historycznego wzgórza – Wirtembergii. W XI w. był tu zamek, a od 1824 r. stoi mauzoleum, które król Wilhelm I wzniósł dla ukochanej małżonki, Katarzyny.
Miasto festiwali
Stuttgart wyróżnia największa społeczność winiarska w Niemczech. Jej członkowie są licznie nagradzani za dobrą jakość produkowanego wina, liczącego ponad 500 gatunków. Głównie uprawiane są tu czerwone odmiany: Trollinger, Lemberger, Pinot Noir, a z białych – Rieslingi.
Wino króluje w licznych restauracjach i winotekach. Charakterystyczną cechą dla miasta i regionu są tymczasowe tawerny winiarskie tzw. „Besenwirtschaften” lub „Broom Taverns”. Prowadzone są przez plantatorów winorośli i mogą być otwarte maksymalnie przez cztery miesiące w roku w podziale na wiosnę i późną jesień po zbiorach. Nazwa lokalu wywodzi się od miotły, jeśli wisi ona przy drzwiach, oznacza funkcjonowanie lokalu.
Wyjątkowa okazja do degustacji różnych asortymentów tego trunku jest podczas Festiwalu Wina, jednego z największych i najlepszych tego typu krajowych wydarzeń. W nadchodzącym roku będzie to już 48. edycja, zaplanowana na 28 sierpnia – 8 września.
Dużym powodzeniem cieszy się również Festiwal Piwa, uznawany za drugi co do wielkości w Europie po Oktoberfest w Monachium. Odwiedza go około 4 milionów gości, którzy bawią się w ogromnych namiotach przygotowanych przez browary (nawet dla 5000 gości) i w ogródkach piwnych. Imprezę zawsze rozpoczyna wielka procesja ze wspaniale zdobionymi wozami browarniczymi, zaprzężonymi w cztery lub sześć koni oraz z udziałem grup ze Szwabii, ubranych w tradycyjne stroje. W 2024 r. organizatorzy zapraszają już po raz 177. w terminie 7 września – 13 października.
Podczas licznych wydarzeń (lista jest bardzo długa) ich uczestnicy zajadają się kulinarnymi specjałami ze Szwabii. Należą do nich: duże pierogi z mięsnym nadzieniem (Maultaschen), smażony stek (Rostbraten), makaron serowy (Käsepätzle), kluski ziemniaczane z kiszoną kapustą (Schupfnudeln), soczewica z makaronem (Linsen mit Spätzle), sałatka ziemniaczana (Kartoffelsalat), budyń chlebowy (Ofenschlupfer).
2000 lat historii
Początki wiążą się z Imperium Rzymskim, które w 83 r. n.e. zbudowało wojskowy obóz warowny w Cannstatt (teraz dzielnica miasta). Szybko stał się on najważniejszym w środkowym biegu rzeki Neckar, a powstała w pobliżu osada była zalążkiem głównego regionalnego centrum, nazwanego w X w. „Stutengarten”, co oznacza stadninę koni. Założył ją tu w 950 r. książę Szwabii Liudolf (syn cesarza Ottona I) w celu hodowli koni bojowych dla swojej kawalerii. To rozpoczęło dynamiczny rozkwit Stuttgartu, dlatego koń został upamiętniony w jego herbie. Dalszy dynamiczny rozkwit miasto zawdzięcza dynastii Wirtembergów, która przeniosła tutaj swoją rodzinną siedzibę (1325 r.) i uczyniła go stolicą swojego królestwa, istniejącego do 1918 r.
Jej pierwszą siedzibą był Stary Zamek (Altes Schloss) z 1089 r., poddany dużym zmianom w stylu renesansu (1553-1578). Ciekawostkę stanowi rycerska klatka schodowa, umożliwiająca jeźdźcom dotarcie na wyższe poziomy konno.
Od 1948 r. funkcjonuje tu Państwowe Muzeum Wirtembergii z ogromnymi zbiorami rzemiosła artystycznego i cennymi insygniami książęcymi i królewskimi.
Kolejna rezydencja tego rodu, to położony po sąsiedzku Nowy Pałac (Neues Schloss), Z powodu wieloletniej budowy (1746-1807) jest on mieszanką baroku, klasycyzmu, rokoka i empire. Od początku szokował wielkim przepychem, dlatego porównywany jest z Wersalem. Ironią losu jest obecne przeznaczenie obiektu, mieści się tu bowiem siedziba ministerstwa finansów rządu landu Badenia-Wirtembergia.
Przy rezydencji ciągną się pełne uroku ogrody z XIX w., gdzie swoje siedziby mają: Planetarium Carla Zeissa (1977) i neoklasycystyczny gmach teatralny (Staatstheater) z lat 1909-1912.
Zabytki scala Plac Pałacowy (Schlossplatz), tętniące życiem serce metropolii. Pierwotnie teren ten był częścią książęcego ogrodu rekreacyjnego, a od 1746 r. służył do musztry wojskowej i defilad. Dopiero w połowie XIX w. stał się parkiem barokowym i został udostępniony także mieszczanom. Obecnie jest miejscem różnych wydarzeń.
Na środku placu wznosi się Kolumna Jubileuszowa (1841), jej szczyt wieńczy Concordia (bogini harmonii i zgody).
Muzeum Sztuki (Kunstgebäude) to szklany sześcian o wysokości 26 m. Jest dziełem sztuki samym w sobie i przyciąga wzrok przechodniów, także nocą, gdy marmurowe wnętrza promienieją światłem. Kolekcja placówki obejmuje ponad 15 000 dzieł sztuki, od końca XVIII w. do czasów współczesnych. Wśród renomowanych są prace m.in.: jak: Otto Dixa, Josepha Kosutha, Dietera Kriega, Dietera Rotha.
Symbolem innowacyjnego geniuszu Stuttgartu jest wieża telewizyjna o wysokości 217 m z 1956 r. Ta „betonowa igła” nosi miano pierwszej tego typu na świecie. Stanowi nie lada atrakcję ze względu na doskonałe widoki rozpościerające się z platformy i tutejszej kawiarni.
Miasto wynalazców – dla entuzjastów motoryzacji z całego świata
Muzeum Mercedes-Benz jest świetnym świadectwem ponad 130-letniej ewolucji marki tych samochodów. Placówka przedstawia jego historię, od pierwszego opatentowanego po pojazdy przyszłości napędzane wodorem.
Muzeum Porsche prezentuje się, jako oddzielna, dynamicznie ukształtowana, monolityczna konstrukcja, która sprawia wrażenie zawieszonej w powietrzu nad poziomem parteru. Ponad 80 pojazdów ilustruje transformacje tego producenta sportowych samochodów.
Swoistą atrakcją motoryzacją jest designerski kompleks Motorworld (hotel, sale wystaw i imprez) ze stylową scenerią dla wszelkiego rodzaju działań związanych z tematyką klasycznych samochodów.
Osiedle Weissenhof na liście światowego dziedzictwa UNESCO
W 2016 r. do dziedzictwa kulturowego UNESCO w Niemczech dołączyły domy: jednorodzinny i w zabudowie bliźniaczej. Wchodzą one w skład międzynarodowego obiektu zatytułowanego „Dzieło architektoniczne Le Corbusiera: wybitny wkład w ruch nowoczesny”. Ogólnie liczy on jeszcze szesnaście innych zespołów budynków: w Argentynie, Belgii, Francji, Indiach, Japonii i Szwajcarii. Le Corbusier był Francuzem, szwajcarskiego pochodzenia, żył w latach 1887-1965.
Osiedle Weissenhof, projekt Hans Scharoun, © TMBW, Gregor Lengler
Osiedle powstało w 1927 r. w ramach wystawy architektonicznej o nazwie „Mieszkanie”, zorganizowanej przez Niemiecką Federację Pracy i sfinansowanej przez miasto Stuttgart. Wzięło w niej udział 17 wybitnych architektów z 5 krajów Europy, którzy zaprezentowali 33 innowacyjne i przyszłościowe projekty, zapewniające zdrowe, niedrogie i funkcjonalne życie, przez zastosowanie rozwiązań konstrukcyjnych, wyposażenia technicznego oraz odpowiedniego umeblowania. Weissenhof reprezentuje ruch Bauhaus, liczący obecnie 104 lata.
Z pierwotnych 33 domów nadal istnieją 23. Są one zamieszkałe, a w jednym dwupoziomowym (z listy UNESCO) swoją siedzibę ma Muzeum Weissenhof (od 2006 r.). Dla zwiedzającego osiedle, nowatorskie rozwiązania są widoczne „gołym okiem”. Należą do nich: płaskie dachy wykorzystywane jako tarasy, małe ogródki, duża powierzchnia okienna, w tym naturalne oświetlenie łazienek, kuchenki gazowe, betonowe blaty (wówczas nowatorski pomysł). Ideę „mieszkania „przekształcalnego” zapewniały: łóżka chowane w szafach, wielofunkcyjne sale śniadaniowe, przesuwane ściany, pozwalające na tworzenie nowych powierzchni.
Każdy budynek był wyposażony w spiżarnię, a na parterze miał pokój dla służącej.
Uzdrowiska mineralne w dzielnicach: Leuze, Cannstatt i Berg
Są dopełnieniem wyjątkowości tego miasta i stanowią dla turystów doskonały relaks. Tylko w dzielnicy Bad Cannstatt bije 19 źródeł, z których 13 posiada właściwości lecznicze. Codziennie jest produkowanych ca. 44 milionów litrów wody mineralnej. Większe zasoby wód mineralnych w Europie znajdują się jedynie w Budapeszcie. Ten cenny walor przyrodniczy jest wykorzystywany na wiele różnych sposobów w: licznych basenach, saunach, rzymskich łaźniach parowych oraz do picia w publicznych fontannach.
Kulturowa różnorodność Stuttgartu zapewni każdemu turyście wiele przyjemności bez względu na porę roku.
www.freunde-weissenhof.de/die-weissenhofsiedlung
Tekst: M. Fudała
