W sercu Kampanii, na zachód od Neapolu, rozciąga się magiczny obszar Pól Flegrejskich (Płonących Pól, wł. Campi Flegrei).
Jest to kraina wulkanów, starożytnych ruin i turkusowych wód. To miejsce, gdzie mitologia grecka splata się z rzymską historią, a siły natury wciąż przypominają o swojej potędze.
Jest to także jeden z największych i budzących duże emocje superwulkanów na świecie. Jest jednocześnie jednym z najlepiej monitorowanych obszarów wulkanicznych. Dziś odkrywanie tego unikatowego regionu ułatwia firma Campi Flegrei Active, która łączy pasję do archeologii, ekoturystyki i lokalnej kuchni w spójną ofertę dla podróżnych z całego świata.
Jest to lokalne przedsiębiorstwo DMO (Destination Marketing Organisation), dbające o zrównoważony rozwój turystyki. Promuje w szczególności archeologię, wulkany, uzdrowiska i smaki w spójną opowieść o dziedzictwie i naturze tego niezwykłego obszaru. Poznajcie Pola Flegrejskie, gdzie można przekonać się na własne oczy o potędze sił natury.
Campi Flegrei Active prezentowało się podczas niedawno zakończonych ITB Berlin 2025. Podmiot miał swoje stoisko w ramach narodowego stoiska Włoch. Na stoisku branżowych odwiedzających witał Giulio Gambardella, dyrektor generalny – Pola Flegrejskie to niesamowity obszar. To fascynujące połączenie monumentalnej przyrody, starożytnej historii i bogatej kultury – wymienił Giulio. – Ponadto leżą około pół godziny drogi od Neapolu, nad Zatoką Neapolitańską – dodaje.
W głąb antycznego świata
Pola Flegrejskie to prawdziwe muzeum pod gołym niebem. Dzięki Campi Flegrei Active turyści mogą przemierzać ścieżki starożytnych Rzymian i Greków.
Cumae jest najstarszą grecką kolonią w Italii. Osadnicy z greckiej wyspy Eubea przybyli tutaj w VIII wieku p.n.e. Znajduje się tu słynna Grota Sybilli, miejsce przepowiedni opisywane przez Wergiliusza w „Eneidzie”. Rozpala ciekawość długą historią i malowniczym położeniem.
Pozzuoli jest to jest portowe miasto z Amfiteatrem Flawiuszy, gdzie walki gladiatorów oglądało 40 tys. widzów. Był to trzeci co do wielkości amfiteatr w imperium rzymskim, który wciąż zachwyca skalą. Puzzoli uznawane jest także za stolicę obszaru Pól Flegrejskich. Miasto słynie z targu rybnego oraz barokowego kościoła San Gennaro.
Sacellum degli Augustali to miejsce, gdzie znajduje się świątynia ku czci cesarzy starożytnego Rzymu, z doskonale zachowanymi mozaikami i freskami.
Nie można pominąć Baiae – miejscowości określanej jako starożytne „Las Vegas” Rzymu, gdzie ruiny willi Nerona i świątyń toną w turkusowej zatoce. – Większa część kaldery wulkanu znajduje się pod wodą – zauważa Gambardella. To tu odkryto starożytną Villa a Protiro z mozaikami przedstawiającymi morskie stworzenia.
Przewodnicy firmy, archeolodzy lub historycy, opowiadają nie tylko o faktach, ale i legendach, jak ta o Wezuwiuszu i buncie Tytanów, który według mitów miał miejsce właśnie tutaj.
Fot. campiflegreiactive.com
Od relaksu do romansu
Region Pól Flegrejskich słynie z pięknych miast, łączących historię, architekturę, kulturę i naturalne piękno przyrody. Tutaj – na gorącej i ciągle aktywnej wulkanicznej ziemi – znajdują się uzdrowiska termalne, w których relaksu zażywali rzymscy cesarze.
Do takich należy Terme di Baia, gdzie oferowane są kąpiele w basenach skalnych wykrytych przez Rzymian. Geotermalne źródła wykorzystują także termy w Lucrino i Agnano. Także tutaj bywali znani z kart historii. W uzdrowiskach unosi się atmosfera relaksu, rozrywki i romansu, wszak po to także jeździe się „do wód”.
W Bacoli, niewielkim miasteczku z widokiem na wyspy Procida i Ischia, znajduje się Piscina Mirabilis, największy rzymski zbiornik na wodę. Obecnie jest to miejsce organizacji wydarzeń kulturalnych, w tym koncertów.
Siła ognia i wody
Region jest częścią Parku Regionalnego Campi Flegrei, gdzie przyroda współgra z geologiczną dramaturgią. Jest to istny labirynt wulkanów, lasów i jezior. Można się o tym przekonać już oglądając Pola Flegrejskie z lotu ptaka, podczas podróży samolotem do Neapolu.
Campi Flegrei Active ma w swojej ofercie m.in. wędrówki po kraterach. Jedną z takich propozycji jest wyprawa do Solfatara, aktywnego wulkanu. Ziemia tutaj nieustannie bulgocze, a powietrze przesycone jest zapachem siarki. Jest to coś w sam raz dla miłośników geologii.
Niezwykłą atrakcją jest nurkowanie lub snurkowanie w Podwodnym Parku Archeologicznym Baia. Można tutaj zobaczyć m.in. antyczne rzymskie wille, posągi i mozaiki spoczywają na dnie Zatoki Pozzuoli, tworząc „podwodne Pompeje”. Nurkowanie z instruktorami firmy to podróż w czasie, dostępna nawet dla początkujących.
Dla mniej aktywnych lub mniej odważnych oferowane są rejsy łodzią ze szklanym dnem. Jest to propozycja idealna dla rodzin. Dno zatoki, usiane marmurowymi kolumnami, ulicami i starożytnymi portami, widać jak na dłoni, bez konieczności moczenia nóg!
Campi Flegrei Active zapewnia sprzęt i przewodników, którzy opowiadają o „Atlantydzie Kampanii”.
Fot. campiflegreiactive.com
Smak ziemi, lawy i popiołu
Żyzne, mineralne gleby wulkaniczne nadają lokalnym produktom, szczególnie winom unikatowy charakter. Kuchnia Pól Flegrejskich to uczta dla podniebienia. Campi Flegrei Active organizuje degustacje w lokalnych gospodarstwach i winnicach.
Odwiedzając region Pól Flegrejskich nie można nie spróbować owoców morza, w tym spaghetti alle vongole, frutti di mare z Zatoki Neapolitańskiej.
Niezwykłe doznania zapewniają warzywa i owoce z żyznych wulkanicznych gleb. Fioletowe karczochy odmiany Carciofo di Pozzuoli pachną słońcem południa Italii, morzem, solą…i siarką. Warzywo to uprawiane było od czasów rzymskich w miejscowości Castellammare di Stabia, Schito. Jest ono szczególnie cenione za doskonałą jakość: nie ma kolców i ma duże, okrągłe kwiatostany, a jego liście są wyjątkowo delikatne, dlatego też spożywa się je także na surowo.
Miłośnicy win z pewnością nie oprą się lokalnym winom DOC Campi Flegrei, jak Piedirosso czy Falanghina, które dojrzewają w piwnicach wykutych w tufie wulkanicznym.
Campi Flegrei Active organizuje degustacje w lokalnych gospodarstwach i winnicach. Jedną z nich jest Cantine Astroni, gdzie uprawia się Piedirosso, czerwone wino o aromacie jagód i dymu. Warta uwagi jest także Azienda Vitivinicola La Sibilla – królestwo Falanghiny, białego wina z nutą cytryny i lawendy. – Jest to niezwykłe wino. Tak smakuje ono tylko tutaj. Wprawdzie ten szczep uprawiany jest także na północy Włoch, ale nie jest to to samo wino – przekonuje Giulio.
Nie brakuje też warsztatów kulinarnych, gdzie pod okiem miejscowych massaie nauczymy się przygotowywać sfogliatelle czy parmigiana di melanzane.
Turystyka z duszą
Campi Flegrei Active nie tylko organizuje wycieczki, ale pełni rolę Destination Marketing Organization (DMO), dbając o zrównoważoną turystykę. Firma współpracuje z lokalnymi przewodnikami, rybakami i rolnikami, by dochody z turystyki wspierały społeczność.
Projekty takie jak „Adoptuj zabytki” (zbiórki na konserwację ruin) czy eko-warsztaty dla dzieci pokazują, jak dbać o dziedzictwo. – Współpracujemy z branżą turystyczną, skupiamy wiele podmiotów i tworzymy pakiety ofert, które znajdują się na naszej stronie internetowej – mówi Giulio. – Nie jest to łatwe, bo współpraca z ludźmi i łączenie ich potencjałów wymaga czasu i cierpliwości. Nam zajęło to 8 lat – dodaje Dyrektor Campi Flegrei Active.
Fot. campiflegreiactive.com
Dlaczego warto tu przyjechać?
Pola Flegrejskie to alternatywa dla zatłoczonych szlaków turystycznych Włoch. Jest to miejsce, gdzie można dotknąć marmuru z czasów Tyberiusza, zanurkować w zatopionym pałacu, odpocząć w geotermalnych źródłach i wypić wino, które dojrzewało w jaskiniach z tufu.
Dzięki Campi Flegrei Active można tu przeżyć przygodę na wielu poziomach: dotknąć historii, zanurzyć się w błękicie morza, skosztować ziemi o smaku siarki i wina o posmaku mitów. To nie jest zwykła wycieczka – to podróż do źródeł śródziemnomorskiej cywilizacji.
Planując wizytę, warto sprawdzić kalendarz wydarzeń DMO – latem organizują oni np. nocne zwiedzanie Baiae przy świetle pochodni lub festiwale wina pod gwiazdami. Campi Flegrei Active przekształca tę podróż w opowieść o cywilizacji, która wciąż żyje – w ziemi, morzu i ludziach! Więcej szczegółów o ofercie firmy znajdziecie na stronie internetowej www.campiflegreiactive.com.
Pola Flegrejskie znajdują się blisko Naepolu, który jest dobrze skomunikowany z kilkoma miastami w Polsce. Można się tutaj dostać bezpośrednimi lotami z Warszawy, Krakowa i Gdańska liniami Wizzair i Ryanair. Do Pozzuoli można się dostać natomiast pociągiem podmiejskim z głównej stacji kolejowej Neapolu, która jest węzłem, łączącym trasy dalekobieżne, podmiejskie i metro.
Bezpiecznie jak w sercu wulkanu
Pola Flegrejskie są obszarem aktywnym geologicznie, ale odpowiednio zarządzanym pod kątem bezpieczeństwa turystów. Region podlega stałemu monitoringowi przez Obserwatorium Wezuwiusza (INGV). Obecnie (stan na 2023 r.) obowiązuje żółty poziom alertu (stan podwyższonej uwagi), co nie przekłada się na bezpośrednie zagrożenie, ale wymaga śledzenia komunikatów.
Wprawdzie co jakiś czas media – te poważne i plotkarskie – próbują straszyć wybuchem tego superwulkanu, ale przybywanie na tym terenie jest bezpieczne i fascynujące. – Gdyby było tutaj niebezpiecznie, władze nie wpuściłyby turystów i nakazały mieszkańcom ewakuację, prawda? – pyta Giulio na moją sugestię, czy na Campi Flegrei jest bezpiecznie.
Podwodne eksploracje w Baiae i Portus Julius odbywają się wyłącznie z licencjonowanymi przewodnikami firmy Campi Flegrei Active, którzy dbają o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa (np. głębokość zanurzenia, znaki nurkowe). Wrakowe strefy są oznakowane, a nurkowanie w podwodnym parku archeologicznym wymaga specjalnego pozwolenia.
Termy, np. Terme di Baia mają oznaczone strefy bezpiecznej kąpieli. Łodzie ze szklanym dnem są regularnie kontrolowane pod kątem stanu technicznego. W przypadku sztormowej pogody rejsy są odwoływane.
Pola Flegrejskie są bezpiecznym celem podróży, pod warunkiem przestrzegania zaleceń lokalnych władz i korzystania z usług certyfikowanych operatorów, takich jak Campi Flegrei Active. Kluczowa jest świadomość geologicznego charakteru regionu – to niezwykłe połączenie przygody i odpowiedzialności.
Autor: Agnieszka Nowak i Leszek Nowak, www.travel2.pl