Książka burzy utrwalony obraz patriarchalnej Rosji i udowadnia, że system oparty na niewolnictwie powinien budzić wstyd i zdziwienie, a nie nostalgię.
W chwili zniesienia pańszczyzny w 1861 roku dwadzieścia trzy miliony rosyjskich obywateli stanowiło prywatną własność ziemiaństwa. Chłopi byli sprzedawani jako żywy towar, przegrywano ich w karty, zsyłano na Syberię, okrutnie karano za nieposłuszeństwo i składanie skarg. Wiele postaci skrzywdzonych chłopów opisanych przez Turgieniewa, Tołstoja, Puszkina czy Dostojewskiego miało swoje pierwowzory w realnym życiu. Przykład okrutnego księcia Gagarina, który torturował i zabił służącego, po czym zainscenizował jego samobójstwo, jest tego najlepszym dowodem. Tak jak i plastyczne opisy chłopskich buntów, przeważnie zakończonych rzezią lub zsyłką.
Borys Kierżencew odkrywa nowe karty historii naszego wschodniego sąsiada i skłania do refleksji nad zjawiskiem niewolnictwa w Europie Wschodniej.
Książka Kierżencewa to swego rodzaju „ludowa historia Rosji” – silnie przemawiająca do wyobraźni, oparta na historycznych faktach i literaturze opowieść o specyfice niewolnictwa na Wschodzie. Po jej lekturze zupełnie inaczej zaczyna wyglądać nawet Gułag – jak przeobrażenie starego koszmaru, rosyjski system, którego nie trzeba było importować z hitlerowskich Niemiec.
Renata Lis
Wnikliwe i bezkompromisowe spojrzenie na niewolniczy system stojący u podstaw Imperium Rosyjskiego. W odważnej pracy Kierżencew pisze wprost na tematy, wokół których w Moskwie panuje zmowa milczenia. Pomaga lepiej zrozumieć najciemniejsze strony carskiego reżimu. Ale też lepiej zrozumieć Polskę, bo przecież pańszczyzna to nasze wspólne dziedzictwo.
Kamil Janicki
"Zniewolona Rosja" Borysa Kierżencewa powinna się stać lekturą obowiązkową przede wszystkim dla tych, którzy chcą współczesnym urządzić życie, czerpiąc wzory ze "świetlanej" przeszłości. Ale tacy raczej ją ze wstrętem odrzucą i potępią.
Wacław Radziwinowicz, Ale Historia - Gazeta Wyborca
Zniewolona Rosja. Historia poddaństwa
Autor: Borys Kierżencew
Borys Kierżencew (wł. Tarasow) – pisarz, doktor nauk historycznych Uniwersytetu Moskiewskiego, autor szeregu publikacji na temat schizmy w cerkwi prawosławnej, rozwoju prawa pańszczyźnianego, przyczyn upadku Imperium Rosyjskiego, historii emigracji, a także kolaboracji i protestu antykomunistycznego podczas drugiej wojny światowej. Żywe zainteresowanie na rosyjskim rynku czytelniczym wzbudziła jego książka o dawnym poddaństwie „Zniewolona Rosja” i jej kontynuacja „Przeklęte czasy”.
Przekład: Aleksandra Okuniewska-Stronka
Dane podstawowe
Data premiery: 2021-09-29
ISBN: 9788366981829
