Większość miast w regionie nie ma budżetów obywatelskich. Zmienić to można dzięki akcji „Masz Głos”
Na 35 miast w województwie opolskim aż 22 nie ma budżetu obywatelskiego, narzędzia, które oddaje część pieniędzy na inwestycje w ręce mieszkańców. – To powinno się zmienić, bo takie są po prostu trendy w samorządzie – mówi Grzegorz Wójkowski, koordynator akcji „Masz Głos”, która wspiera lokalnych społeczników w działaniach mających na celu utworzenie budżetu obywatelskiego w tych miejscowościach, gdzie dotychczas nie funkcjonuje lub jego ewaluację i poprawę tam, gdzie jest już realizowany.
W Namysłowie i Praszce mieszkańcy mają do dyspozycji w ramach Budżetu Obywatelskiego po 50 tys. zł, a w Opolu jest to 2,5 mln zł. Jednak wciąż jedynie 13 z 35 miast w regionie może się pochwalić tym coraz popularniejszym w Polsce narzędziem. – To mieszkaniec decyduje, czego potrzebuje w swojej okolicy, przygotowuje projekt i go promuje, a ostatecznie mieszkańcy danej okolicy decydują czy chcą powstania np. placu zabaw, remontu drogi czy np. budowy tężni solankowej – tak ideę budżetów obywatelskich opisuje Iwona Nowak ze Stowarzyszenia Aktywności Obywatelskiej Bona Fides.
Niestety aż 22 miasta w województwie opolskim nie oddały jeszcze pieniędzy w ręce mieszkańców, choć w niektórych władze poważnie zastanawiają się nad tym rozwiązaniem. Najbliżej podjęcia decyzji na TAK wydają się Głubczyce, gdzie według deklaracji burmistrza decyzja o ewentualnym wprowadzeniu tego mechanizmu partycypacji ma zostać podjęta już jesienią.
Inną kwestią jest jakość funkcjonujących obecnie budżetów obywatelskich. Na przełomie 2015 i 2016 r. Stowarzyszenie Bona Fides przeprowadziło monitoring 18 budżetów obywatelskich z terenu całej Polski, w tym dwóch z woj. opolskiego. W przypadku Opola ogólna ocena badaczy była pozytywna, choć nie obyło się bez rekomendacji zmian. Znacznie gorzej oceniono za to funkcjonowanie budżetu obywatelskiego w Kędzierzynie-Koźlu, gdzie w podsumowaniu raportu napisano wręcz, że „jeśli urząd miasta chce realizować kolejne edycje budżetu obywatelskiego, to powinien w nim zmienić praktycznie wszystko, żeby realizowany w mieście budżet stał się narzędziem rzeczywistego aktywizowania mieszkańców.”
- „Masz Głos” to idealna akcja nie tylko dla tych mieszkańców, którzy chcą, aby w ich mieście pojawił się budżet obywatelski, ale także dla osób, które chcą się zaangażować w ewaluację i poprawę budżetów już funkcjonujących - mówi Grzegorz Wójkowski, koordynator akcji Masz Głos w woj. opolskim. - Zdajemy sobie sprawę, że niemała część działających budżetów obywatelskich wymaga wprowadzenia zmian. Jeśli tak się nie stanie, to w najbliższym czasie samorządy zaczną z tego mechanizmu rezygnować, co byłoby dużą szkodą dla budowy społeczeństwa obywatelskiego w Polsce. Tak więc, w ramach akcji Masz Głos ważne jest dla nas nie tylko powstawanie nowych budżetów obywatelskich, ale także ulepszanie tych, które już są realizowane – zapewnia Wójkowski.
Wziąć sprawy w swoje ręce
Każda edycja akcji „Masz Głos” trwa około dziesięciu miesięcy i przez cały ten czas wszyscy uczestnicy są wspierani przez ekspertów i koordynatorów z Fundacji im. Stefana Batorego oraz organizacji partnerskich. Przy organizacji swoich działań mogą skorzystać z ich doświadczenia, zasięgnąć rady i pomocy m.in. w aktywizowaniu swoich społeczności lokalnych, dowiedzieć się jak, budować dialog mieszkańców z samorządem, a także jak się integrować wokół rozwiązywania problemów w gminie.
W akcji mogą wziąć udział organizacje pozarządowe oraz mieszkańcy organizujący się w grupy nieformalne, a także młodzieżowe rady gminy, rady osiedlowe, domy kultury, biblioteki i sołectwa, media, szkoły, uniwersytety trzeciego wieku, portale informacyjne i wszyscy, którym zależy na aktywizowaniu społeczności lokalnej.
Udział w akcji jest bezpłatny. Zapisy przyjmowane są do 30 września a stronie www.maszglos.pl.
