Wraz z początkiem adwentu w całej Europie odbywają się Jarmarki Bożonarodzeniowe, stanowiące jedną z najpiękniejszych tradycji europejskich
Tradycji, która na dobre wpisała się w przedświąteczny krajobraz wielu miast. Jarmarki pachnące korzennymi przyprawami, pełne kolorowych świateł, lokalnych wyrobów i muzyki, co roku przyciągają miliony odwiedzających. Historia tej tradycji sięga średniowiecza, zapoczątkowana została w krajach niemieckojęzycznych, a stąd szybko rozprzestrzeniła się na inne regiony Europy.
Pierwsze jarmarki bożonarodzeniowe pojawiły się na terenie Niemiec i Austrii już w XIV w., a ich głównym celem było umożliwienie mieszkańcom miast i mniejszych miejscowości zaopatrzenie się w produkty potrzebne do przetrwania zimy oraz przygotowania świąt Bożego Narodzenia. Z czasem wydarzenia te przekształciły się w festyny pełne radości, śpiewu i wspólnej celebracji nachodzących świąt.
Choć dziś jarmarki organizowane są w wielu krajach, to właśnie te z obszaru niemieckojęzycznego uważane są za najbardziej okazałe i klimatyczne.
Obecnie najwięcej jarmarków odbywa się w Berlinie – organizuje się ich tu niemal kilkadziesiąt. Prawie w każdej dzielnicy organizowany jest mniej lub bardziej okazały jarmark. Naturalnie, każdy z nich ma inny charakter, od tradycyjnych stoisk rzemieślniczych po bardziej nowoczesne kiermasze.. Do największych i najpopularniejszych należą jarmarki przy Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche, na Gendarmenmarkt oraz na Alexanderplatz, gdzie oprócz zakupów jest coś dla ducha – występy artystów. Jednym z najstarszych niemieckich jarmarków jest Striezelmarkt w Dreźnie, którego tradycja sięga 1434r, a jego symbolem jest przepyszne ciasto – słynna drezdeńska Strucla, zwana Stollen. Atmosfera miasta w czasie adwentu zachwyca dekoracjami, tradycyjnymi zabawkami i kunsztownymi wyrobami z drewna pochodzącymi z Rudaw np.: świąteczna wieża, zwana Weihnachtsturm, na której ułożone często piętrowo figury, obracające się pod wpływem ciepła wytwarzanego przez umieszczone w rogach cztery świeczki. Dlaczego cztery?. Symbolizują one cztery niedziele adwentu. To nie wszystko, od drewnianych kolorowych zabawek, drewnianych świeczników, różnej wielkości i kształtu drewnianych choinek – można dostać zawrotu. głowy.
Podobnie jest w Austrii. Najsłynniejszy jarmark świąteczny – Wiener Christkindlmarkt odbywa się w Wiedniu na słynnym Rathausplatz, tuż przy ratuszu, na którym setki stoisk tworzą baśniowy, świąteczny klimat. Wiedeńskie jarmarki słyną z elegancji, aromatu ponczu i rękodzieła, które odzwierciedla lokalną kulturę i tradycję.
Na jarmarkach bożonarodzeniowych spotkać można nie tylko piękne ozdoby czy regionalne smakołyki, ale także poczuć wyjątkową atmosferę wspólnego oczekiwania na święta. Ciepło płynące z drewnianych budek, zapach grzanego wina, melodie kolęd i migoczące światełka tworzą niepowtarzalny nastrój, który łączy pokolenia. A kiedy rodzice, babcie, czy dziadkowie robią świąteczne zakupy, dzieci bawią się w wesołym miasteczku. Można spotkać tam Świętego Mikołaja, który grzecznym dzieciom rozdaje cukierki i zbiera zamówienia na prezenty. Tak jakoś się dziwnie dzieje, że wszystkie dzieci są bardzo, ale to bardzo grzeczne. Prawdziwa magia „Świąt”.
Choć tradycja jarmarków bożonarodzeniowych narodziła się w krajach niemieckojęzycznych, również trafiła do Polski. Obecnie coraz więcej polskich miast organizuje podobne eventy na wzór właśnie tych niemieckich.
Największe polskie jarmarki świąteczne odbywają się w: Krakowie, Gdańsku, Poznaniu i od tego roku w Warszawie. Są może mniej okazałe, ale i w Polsce, i w Niemczech odczuwalny jest ten sam bożonarodzeniowy klimat łączący ludzi. Niech ta tradycja trwa.
Tekst: Bartosz Karwacki
Foto: Bartosz Karwacki i Anna Bartkiewicz
