Gmina Rytro utworzona została 1 stycznia 1995 roku, po odłączeniu się od Gminy Piwniczna. Obszar gminy stanowi 4200 ha, a zamieszkuje ją ok. 3860 mieszkańców. W skład gminy wchodzą 4 wsie – Rytro, Sucha Struga, Roztoka Ryterska i Obłazy Ryterskie.
Położona jest na trasie głównego szlaku turystycznego Beskidu Sądeckiego w pięknej przełomowej części doliny Popradu. Od zachodu otaczają ją lesiste wzgórza pasma Radziejowej, a od wschodu pasma Jaworzyny.
Ziemia Ryterska ma kilkuwiekową historię.
Przeszłość najstarszej wsi Rytro udokumentowana jest od 1312 roku przywilejem króla Władysława Łokietka przyznającym Klaryskom Starosądeckim prawo pobierania cła na Popradzie. Natomiast pierwszy raz z nazwą Rytra (Rytter) spotykamy się w testamencie z 1224 roku Piotra Wyżdżgi właściciela zamku ryterskiego broniącego granic państwa od strony Węgier, a jednocześnie stanowiącego komorę celną nad drogą lądową i wodną. W okresie świetności zameczku przez Rytro przejeżdżały liczne orszaki królewskie (Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, Jadwigi). Ruiny zamku przetrwały do dzisiaj stanowiąc jedną z atrakcji gminy dla przyjezdnych.
Gmina leży na wysokości 339 m n.p.m. Ma szczególnie dobre warunki klimatyczne i cieszy się popularnością jako letnisko i siedziba licznych obozów, wczasów i kolonii. Jest węzłem szlaków turystycznych oraz punktem etapowym dla wędrówek głównym szlakiem beskidzkim z Krynicy do Krościenka. Rytro posiada wspaniałe warunki do długich spacerów i jazdy na rowerze oraz zorganizowanych wycieczek konnych i narciarskich, połączonych z możliwością obserwacji rzadkich gatunków zwierząt i roślin górskich. Łączy walory spokojnej gminy, bazy turystyki górskiej i ekskluzywnego miejsca na urlop z dostępem do krytego basenu w Hotelu „Perła Południa”. Na terenie gminy funkcjonują domy i ośrodki wypoczynkowe. Ogółem baza noclegowa Rytra zdolna jest pomieścić jednorazowo ok.1500 gości.
Gmina leży w dolinie Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Krótkie spacery Dolinami Małej i Wielkiej Roztoki pozwalają bez trudu zauważyć ciekawych i rzadkich przedstawicieli miejscowej flory i fauny. U źródeł „Roztoczanki” założono w 1924 r. rezerwat „Baniska”, gdzie ochronie podlega drzewostan złożony z buka, jodły, świerka i jawora. Z występujących tu zwierząt ochronie podlegają rysie. Zimą często spotkać można dzika, na łąkach pod lasami sarny i zające. W czystych wodach „Roztoczanki” żyją pstrągi potokowe. Poniżej rezerwatu wybudowano ujęcie wody zaopatrujące w wodę pitną mieszkańców gminy.
Dolina Roztoki jest ostatnią doliną Beskidu Sądeckiego, którą ominęły regulacje koryt i dzięki temu zachowały się tutaj obszary podmokłych łąk i bagnisk. Stały się one siedliskiem kilkunastu gatunków płazów (traszka, salamandra, żaba). Wiosną na tym terenie można zauważyć około 5 odmian storczyka. Na nasłonecznionych zboczach można spotkać kilka gatunków gadów (jaszczurki, padalce, zaskrońce). Występowanie tych rzadkich okazów płazów i gadów stało się przyczyną nawiązania przez Samorząd Gminy Rytro ścisłej współpracy ze Stowarzyszeniem Greenwoorks, czego efektem jest utworzenie Gminnego Parku Ekologicznego. Czyste powietrze, nieskażone, miejscami dziewicza przyroda sprzyja rozwojowi pszczelarstwa. Na terenie gminy znajdują się Gospodarstwa Pasieczne, z których pszczelarze dysponują wysokiej klasy produktami. Funkcjonuje kilka gospodarstw agroturystycznych oferujących oprócz „przytulnych noclegów”, całodzienne wyżywienie w oparciu o wyprodukowaną własną zdrową żywność.
Atrakcje Gminy Rytro to:
- Stacja narciarska „RyterSki”
- Spływ Popradem z Piwnicznej do Rytra
- Rezerwat przyrody BaniskaGminny Park Ekologiczny
- Zamek RyterskiABlandia - Park Linowy Rytro
Samorząd Gminy Rytro troszczy się o ochronę naturalnego środowiska, realizując wiele inwestycji. Nowoczesna oczyszczalnia ścieków obsługuje większość mieszkańców. Rozwiązana jest gospodarka odpadów, w kranach płynie znakomita woda. W 2019 r. przystąpiono do gazyfikacji gminy, co przyczyni się do jeszcze większej ochrony środowiska naturalnego. Za te działania gmina została laureatem ogólnopolskiego konkursu „Gmina Przyjazna Przyrodzie”. Jest doceniana i wyróżniana w wielu plebiscytach i rankingach. Gmina Rytro współpracuje z wieloma samorządami w kraju i za granicą, oficjalne umowy partnerskie podpisano z Gminą Puck, Gminą Kłodzko, Gminą Menconico (Włochy), Gminą Zavattarello (Włochy), Miastem Podoliniec (Słowacja) i Gminą Vyżne Rużbachy (Słowacja), Inarcs (Węgry) oraz Hozelec (Słowacja).
Rytro to miejscowość, do której chce się wracać. Wielość i różnorodność atrakcji zaspokoi potrzeby każdego kto zechce nas odwiedzić.
Serdecznie zapraszamy!
KONTAKT:
Urząd Gminy Rytro
33-343 Rytro
tel. (18) 446 90 40, 446 90 51
fax. (18) 446 90 67
e-mail: gmina@rytro.pl
Źródło informacji: Związek Gmin Krynicko-Popradzkich w Muszynie
