środa, 01 maja 2024

kroszonkiO niematerialne dziedzictwo kulturalne trzeba dbać, ucząc dzieci i młodzież rękodzieła – uważa Łubniański Ośrodek Kultury. Fakt, że w Gminie Łubniany obecne są tradycje kroszonkarskie i malowania porcelany wzorem opolskim, instytucja kultury wykorzystuje do pozyskiwania środków na edukację dzieci i młodzieży.

 

 

Przykładem może być zeszłoroczna edycja programu Narodowego Centrum Kultury p.t. „EtnoPolska 2022”. Dzięki działaniom projektowym 400 dzieci z Gminy Łubniany nauczyło się tworzenia kroszonek, pod czujnym okiem Sabiny Karwat, twórczyni ludowej z Jełowej.  Nie od dziś bowiem wiadomo, że „czym skorupka…”.

Nomen omen – to polskie przysłowie stało się tytułem kolejnego projektu Łubniańskiego Ośrodka Kultury, który przybliżyć ma proces tworzenia kroszonki, a który trwa w 2023 roku.

Grupa ponad 10 uczestników – dzieci i młodzieży z Gminy Łubniany – przez cały rok uczy się tworzenia kroszonki opolskiej. A proces to długi i żmudny. Wszystko zaczyna się od przygotowania wydmuszki. Skorupka z dziurkami barwiona jest na jeden z tradycyjnych kolorów – czerwony, zielony, czarny, fioletowy i żółty. Następnie, dzięki specjalnym nożykom, przygotowywany jest precyzyjny wzór. Uczestnicy zajęć tworzą kwiatowe wzory na różnych jajkach – na początku na tapet wzięli kurze, teraz gęsie, by w ostatnim kwartale roku uczyć się tworzenia wzorów na jajach strusich.

- W tradycji kolor jajka, które wręczało się w prezencie miał znaczenie. Jajko w kolorze czerwonym dziewczyna wręczała chłopakowi jako znak miłości. Zielone jajka wręczano młodym osobom. Mieszkańców szanowanych we wsi, a także seniorów obdarowywano jajkami czarnymi i fioletowymi. Dziewczyna, chcąc odrzucić zaloty adoratora, wręczała mu jajko żółte. – wyjaśnia Sabina Karwat, prowadząca zajęcia z rękodzieła.

Oprócz części praktycznej uczestnicy zajęć zdobywają także wiedzę teoretyczną – historię tradycji, prace innych twórców ludowych i nowe formy artystyczne, czerpiące z niematerialnego dziedzictwa. Mają także możliwość odwiedzenia Muzeum Wsi Opolskiej, w którym oglądają stałą wystawę pt. „Krucha sztuka” o historii kroszonkarstwa.

Zajęcia dla dzieci i młodzieży z kroszonkarstwa realizowane są w ramach zadania „Mistrz Tradycji” i stanowią część programu „Kultura ludowa i tradycyjna” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na całoroczny projekt, który zakończy się wernisażem prac, Łubniański Ośrodek Kultury pozyskał z resortu kultury 20 tysięcy złotych.

 

muzy na pasku male